Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ekonomiye yön verecek olan Orta Vadeli Program (OVP) tanıtım toplantısında açıklamalarda bulundu. Şimşek, enflasyonla mücadelede kararlılığın sürdüğünü, kamu maliyesinde disiplinin devam edeceğini ve tasarruf tedbirlerinden geri adım atılmayacağını belirtti.
Şimşek, enflasyondaki düşüş eğiliminin sürdüğünü, kamu harcamalarının son on yılın en düşük düzeyine indiğini ve programın dışsal şoklara karşı dayanıklılığını ortaya koyduğunu ifade etti.
Bakan Şimşek’in açıklamasından öne çıkan başlıklar şöyle:
• Dezenflasyon, fiyat istikrarı programın her zaman önceliği oldu. Bu konuda yol kat ettik. 2022-2023’te yüzde 64-65 olan enflasyon 30’un altına doğru trendin içinde. Fiyat istikrarına doğru güçlü adımlarla ilerliyoruz. Gelir politikası, maliye politikası, arz yönlü tedbirler var, TCMB’nin uhdesinde olan para politikası var, bütüncül ve gerçekten tam bir koordinasyon içinde dezenflasyon süreci yönetiliyor.
• Bütçe açığının milli gelire oranının düşmesi demek dezenflasyona destek demek, bunda da önemli bir mesafe kat ettik. Enerjide sübvansiyonlarının azaltılmasını kademelendirdik, diğer önemli konu yönetilen yönlendirilen fiyatlarda hep hedefi dikkate aldık, bundan sonra da öyle olacak, kamu maliyesi konusunda atılacak adımları dezenflasyonu gözetecek şekilde yürüteceğiz.
Kamuda Tasarruf Politikası: Somut Sonuçlar Alınıyor
• Kamuda tasarruf konusunda kararlıyız, sonuç alıyoruz. Taşıtlar, kamu binaları için kiralama, satın alma, seyahat giderleri, kırtasiye, kamunun tüm cari harcamaları tasarruf genelgesi kapsamında, sonuç alıyor muyuz? Alıyoruz. Kamu harcaması oranı son 10 yılın ortalaması olan yüzde 4,6’dan geçen sene yüzde 3,1’e düştü. Kamunun harcama oranını yüzde 33 düşürdük. Tasarruf konusunda hem samimiyiz hem de kararlıyız.
• 10 yıllık bir perspektif sunmak istiyorum, tasarruf genelgesi öncesinde Meclisimiz bütçe kanunun kabul ettikten sonra bize bir harcama üst limiti veriyor, genelgeden önce son 10 yılda harcamalar öngörülenden yüzde 9’un üzerinde gerçekleşmişken, 2024’te bütçe 100 TL ise yüzde 97,7 harcama yapıldı. Faiz dışı harcamalarda bütçe üst eşiğinin yüzde 1,6 altında olacağız, hem makro hem de
tasarruf genelgesi perspektifiyle bakarsanız sonuç odaklı bir tasarruf uygulaması var.
Tasarruf konusunda zerre tereddüt yok.
Ekonomik Program Stres Testlerini Başarıyla Geçti
• Program stres testlerini başarı ile geçti. Türkiye rezerv yeterliliğini sağladı, bu önemli çünkü şoklara karşı dayanıklılık için tampon oluşturmak gerekiyor. Türkiye önemli kazanımlar elde etti, 10 yıllık eurobond tahvil faizi programdan önce yıllık yüzde 10 civarındaydı, şu anda yüzde 7 altına düşmüş durumda,Türkiye’nin ciddi bir dış borcu olduğu düşünülürse, CDS’lerin inmiş olması aynı şekilde Türkiye’nin çok önemli bir kazanımıdır.
Faiz Giderlerinin Milli Gelire Oranı Ortalamaların Altında
• Yüksek enflasyonist ortamlarda faiz giderlerine nominal olarak bakarsanız doğru olmaz, faiz giderlerine ya milli gelire oran olarak ya da bütçeye oran olarak bakılır, program başlamadan önce 2003-2022 döneminde faiz giderlerinin milli gelire oranı yüzde 4,1, 2025’te yüzde 3,3, gelecek sene bir miktar artışla yüzde 3,5’e çıkıyor, ardından tekrar iniyor. Faiz giderlerinin milli gelire oranı uzun vadeli ortalamaları olan yüzde 4,4’ün altındayız. 2024 ve 2025’te faiz dışı açık verdik, faiz dışı açık verince faiz giderleri artar, faiz dışı açığı neden verdik, Türkiye büyük bir deprem yaşadı.
• Tüm kamunun tahakkuk bazlı harcaması bugünkü fiyatlarda 3,6 trilyon TL, 90 milyar dolar, Türkiye 90 milyar doları deprem yaraları için harcadı, bunu önemli bir kısmını borçlandık, bunu borçlanınca tabii ki bir faiz gideri olur. Bundan dolayı geçici olarak milli gelire oran olarak faiz harcamalarında sınırlı bir artış var. Bunun sebebi deprem yaralarını sarmak için borçlanmamız. Önemli bir risk teşkil etmiyor. Program sayesinde, OVP bir patika sundu ve buna yönelik tedbirleri de alacağız, alıyoruz.
