ABD borsalarında kuantum bilgisayar şirketleri Rigetti Computing ve D-Wave Quantum, henüz ciddi gelir üretmemelerine rağmen son 12 ayda %1.900’ü aşan hisse artışıyla yatırımcıları peşinden sürüklüyor. Uzmanlar, “ya devrim ya da sıfır” yorumuyla balon riskine dikkat çekerken, şirketler milyarlarca dolarlık piyasa değerine ulaşmış durumda. Kuantum bilgisayarlar hastalıklarla mücadele, iklim değişikliği analizi ve yapay zekâyı hızlandırma potansiyeliyle yeni yatırım çılgınlığının merkezine yerleşti.
Kuantum yatırım çılgınlığı: Gelir yok ama değerleme milyarlarca dolar
Kuantum bilgisayar üreticileri Rigetti Computing ve D-Wave Quantum, ortada kayda değer bir gelir olmamasına rağmen son bir yılda %1.900’ü aşan yükselişle dünya borsalarının en çok konuşulan hisseleri oldu.
Her iki şirketin toplam geliri henüz birkaç milyon dolar seviyesinde, ancak piyasa değerleri 10 milyar doları aşarak Campbell’s gibi köklü şirketleri geride bıraktı. Buna karşın gelirleri bu şirketlerin %1’inden bile az.
Wall Street’te bu tablo tek bir soruyu gündeme getiriyor:
“Bu bir devrim mi, yoksa yeni bir balon mu?”
Yeni nesil bilgisayarlar: Hayaller mi, gerçek mi?
Kuantum bilgisayarlar, klasik bilgisayarların veriyi işleme şeklinden tamamen farklı çalışıyor. Geleneksel bilgisayarlar işlemleri sırayla yaparken, kuantum bilgisayarlar işlemleri aynı anda ve paralel olarak gerçekleştirebiliyor.
Bu teknoloji geliştirildiğinde:
-
Yeni ilaç molekülleri çok daha hızlı keşfedilebilecek,
-
Karbon emisyonu ve iklim modellemeleri daha doğru yapılabilecek,
-
Yapay zekâ ve veri işleme kapasitesi katlanarak artacak.
Ancak henüz ortada ticari bir ürün yok.
Bank of America’nın küresel tematik araştırma direktörü Haim Israel şunu söylüyor:
https://www.youtube.com/watch?v=Is6e7p2XmIU&t=863s
Trump yönetimi kuantuma öncelik verdi
Kuantum teknolojisi, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin ulusal strateji belgelerinde öncelikli teknoloji programı olarak tanımlanıyor.
Hafta içinde küresel yatırım devi Fidelity, kuantum girişimi Quantinuum’un 10 milyar dolar değerlemesinde yer aldığı bir fon turuna katıldı.
Analistler uyarıyor: “Ya devrim olacak ya da sıfıra inecek”
Cantor Fitzgerald analisti Troy Jensen kuantum yatırımlarını tek cümleyle özetledi:
Bu belirsizlik, kuantum hisselerini “biyoteknoloji hisseleri” kategorisine benzetenlerin sayısını artırıyor. Biyoteknolojide de şirketler yıllarca zarar eder fakat tek bir ilaç başarıya ulaştığında hisseler fırlar.
Fark şu:
Biyoteknoloji en azından fiziki ürün üretir. Kuantumda ise süreç tamamen teorik.
Nvidia CEO’su Jensen Huang da yılın başında yaptığı açıklamada, gerçek ticari kuantum bilgisayarların “on yıllar” uzakta olabileceğini söyledi.
Değerlemeler uçuşta: Şirketler gerçek gelirden çok hayal satıyor
Rigetti’nin bir yıllık gelir beklentisi 20 milyon dolar. Buna rağmen piyasa değerlemesi:
-
Gelecekteki satışların 500 katı,
-
Yapay zekâ devi Palantir’in 72 katlık çarpanını bile gölgede bırakıyor.
Rigetti’nin bugünkü hisse fiyatıyla Nvidia ile aynı değerleme çarpanına ulaşması için yıllık gelirinin 600 milyon dolara çıkması gerekiyor. Analist tahminlerine göre, şirket 2027’de ancak 40 milyon dolar gelir üretebilir.
Balon mu geliyor? Yatırımcılar bölünmüş durumda
Bazı fon yöneticileri bu tabloyu “balon” olarak görüyor. Harrington Alpha Fund yöneticisi Bruce Cox Rigetti hisselerine karşı pozisyon almış durumda:
Benchmark analisti David Williams, Rigetti için hedef fiyatını 20 dolardan 50 dolara çıkarınca nefret mailleri aldığını söyledi.
Bu arada balonun patladığına dair işaretler de var:
-
Rigetti ve D-Wave hisseleri son zirvelerinden %34’ten fazla düştü.
-
İki şirkette toplam 12 milyar dolar piyasa değeri silindi.
Buna rağmen analistler hâlâ iyimser:
Bloomberg’e göre Rigetti’yi takip eden 7 analistin 6’sı ‘al’ tavsiyesi veriyor.
Perakende yatırımcı etkisi: “Bir sonraki yapay zekâ çılgınlığı”
Uzmanlara göre kuantum rallisinin önemli bir kısmı, tıpkı GameStop ve AMC’de olduğu gibi perakende yatırımcıların yarattığı momentum.
Alphabet (Google) bile bu spekülatif iştahdan nasibini aldı. 22 Ekim’de kuantum çip geliştirme haberi çıktıktan sonra Google hisseleri sadece dakikalar içinde 30 milyar dolar piyasa değeri kazandı.
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]
