Yatırımcılar Dehşete Kapıldı: Rekor Gelire Rağmen 70 Milyar Dolarlık Yapay Zeka Harcaması Hisseleri %11 Düşürdü
NEW YORK – Mark Zuckerberg yönetimindeki teknoloji devi Meta, kâr rekorları kırmasına rağmen yatırımcılarını dehşete düşürdü. Şirketin, Yapay Zeka (AI) altyapısı ve en iyi yetenekler için harcayacağını duyurduğu akıl almaz bütçe, Wall Street’te büyük bir güven bunalımına yol açtı.
Çarşamba günü yapılan kazanç açıklamasında CEO Zuckerberg, Meta’nın bu yıl AI yatırımlarına 70 milyar ila 72 milyar dolar arasında bir harcama yapacağını duyurdu. Bu rakam, daha önce tahmin edilen 66-72 milyar dolarlık aralığın üst bandını temsil ediyordu ve yatırımcılar için bardağı taşıran son damla oldu.
Beklendiği gibi, bu “nakit yakma ayini” yatırımcıların tepkisini çekti. Perşembe günü Meta hisseleri, şirketin gelirleri Wall Street beklentilerini aşmasına rağmen, %11’den fazla değer kaybetti. Başka bir deyişle, iyi bilançoya rağmen kontrolsüz AI harcamaları, yatırımcıları derinden sarstı.
Yatırımcılar Soru Soruyor: Geri Dönüş Ne Zaman?
Yatırımcıların asıl endişesi, bu devasa harcamaların karşılığında ne zaman somut bir getiri elde edileceği.
Zacks Investment Management portföy yöneticisi Brian Mulberry, Wall Street Journal’a yaptığı açıklamada, “Toplam dolar harcaması bizi biraz zorluyor. Bunun ne zaman bilançoya geri döneceğini bize gösterme konusunda daha iyi bir iş çıkarmaları gerekiyor” ifadelerini kullandı. Mulberry, Meta’nın devasa harcamaları kâra dönüştürme yeteneğini sorgularken, şirketin belirsiz ve ketum duruşunun piyasalardaki korkuyu dindirmediğini de ekledi.
Bu durum, yalnızca Meta’ya özgü değil. Benzer bir tablo, iyi sonuçlar açıklayan Microsoft’ta da yaşandı. Şirketin, harcamaları artırma tahmininin ardından hisseleri yaklaşık %3 oranında düştü.
Dev Tahvil Hamlesi: 70 Milyar Dolarlık Risk Nasıl Finanse Ediliyor?
Meta’nın bu devasa altyapı ve yetenek harcamalarını finanse etme yöntemleri de piyasada yakından izleniyor. Yıllık 70 milyar doları aşan sermaye harcamaları (CAPEX) için şirketler, nakit akışını korumak adına genellikle mega tahvil ihraçlarına (büyük borçlanma operasyonlarına) başvuruyor.
Bu ölçekteki bir borçlanma, bir yandan Meta’nın geleceğe olan inancını ve rekabette geri kalmama (FOMO) korkusunu gösterirken, diğer yandan şirketi yüksek bir borç yükü altına sokuyor. Yatırımcılar, bu paranın doğru projelere harcanıp harcanmadığından emin olmak istiyor. Birçok analist, Meta’nın bu kadar büyük bir yatırımı borçla desteklemesinin, yatırım getirisi (ROI) sağlanamazsa hızla finansal risk yaratabileceği uyarısını yapıyor.
Yapay Zeka Balonu Korkusu ve Yarıştan Düşecekler
Meta, Alphabet ve Microsoft gibi devlerin harcama tahminlerini sürekli artırması, piyasada “AI balonu” korkusunu körüklüyor. Bu, ABD ekonomisini de peşinden sürükleyebilecek potansiyel bir risk olarak görülüyor.
Yapay Zeka sektöründeki bu agresif yarış, birleşme ve iflas döneminin yaklaştığını gösteriyor. Analistlere göre, bu yüksek maliyetli savaştan ilk elenecek şirketler şunlar olacak:
- Özel AI Girişimleri: Büyük teknoloji devlerinin sunduğu ücretsiz veya çok ucuz hizmetlerle rekabet edemeyen ve tek bir niş ürüne odaklanan küçük AI girişimleri.
- Yetersiz Ölçekteki Donanım Üreticileri: NVIDIA gibi liderlerle rekabet edebilecek finansal derinliğe ve üretim kapasitesine sahip olmayan, yüksek maliyetli AI çipleri ve sunucu sistemleri üreten küçük donanım firmaları.
- Çekirdek Dışı Yatırımcılar: Ana iş modeli AI olmayan, ancak sadece “moda” olduğu için büyük paralar harcayan ve bu yatırımı ana ürünlerine entegre edemeyen şirketler.
Zuckerberg’in Savunması: “Yetersiz Yatırım Yapmayacağız”
Tüm bu endişelere rağmen Mark Zuckerberg, sektörün en büyük korkusunu, yani “geride kalma korkusunu” (FOMO) dile getiriyor. Yatırımcılara seslenen Zuckerberg, “Henüz çok erken, ancak çekirdek işimizde şimdiden karşılığını görmeye başladığımızı düşünüyorum. Bu bize çok daha fazla yatırım yapmamız gerektiği konusunda güven veriyor ve yetersiz yatırım yapmadığımızdan emin olmak istiyoruz” diyor.
Meta, bu yıl hem Scale AI gibi AI girişimlerine 14 milyar doların üzerinde yatırım yaptı hem de CEO Alexandr Wang’ı kendi “Süper Zeka Laboratuvarları”na transfer ederek yılda on milyonlarca dolardan bir milyar doları aşan paketlerle en iyi yetenekleri bünyesine katmaya çalışıyor. Ancak, şirketin AI biriminde yüzlerce pozisyonu kesmesi, bu devasa harcama çılgınlığında ilk çatlakların oluşmaya başladığına dair sinyaller veriyor.
