Trump’ın Brezilya’dan gelen kahveye %50 gümrük vergisi getirmesi, zaten kuraklık ve talep nedeniyle artan kahve fiyatlarını daha da yükseltebilir. ABD, Brezilya’dan yılda 2 milyar dolarlık kahve ithal ediyor; fiyat artışı doğrudan tüketiciye yansıyabilir. Mayıs ayı verilerine göre kahve fiyatları bir yılda %11 artmıştı — bu artış yeni vergilerle katlanabilir.
Giyim ve Ayakkabıya Gümrük Şoku
Bangladeş (%35), Kamboçya (%36), Endonezya (%32) ve Vietnam (%20) gibi büyük üretici ülkelerden gelen giysi ve ayakkabılara yönelik yüksek tarifeler, bu ürünlerin maliyetini artıracak. Ayakkabıda Çin’e uygulanan %30’luk vergi de devam ediyor. Uzmanlar, fiyat artışının kaçınılmaz olduğunu belirtse de, bazı perakendecilerin kar marjları sayesinde bu etkiyi sınırlayabileceği görüşünde.
Ev Aletlerinden Elektrikli Araçlara: Bakır Zamları Yolda
Trump’ın önerdiği %50’lik bakır vergisi, beyaz eşyadan elektrikli araçlara kadar birçok ürünün fiyatını etkileyebilir.
Elektrikli araçlarda kullanılan bakır miktarı, klasik araçlara kıyasla 4 kat fazla. Artan bakır maliyetleri nedeniyle EV fiyatlarında ciddi artışlar bekleniyor.
Yale Bütçe Laboratuvarı’nın verilerine göre Trump’ın tarifeleri, 2025 yılı sonunda ABD’deki ortalama bir haneye 2.400 dolarlık ek maliyet getirebilir.
Uzmanlar, “İşler daha pahalı hale gelecek” diyerek uyardı. Amerika’daki gündelik alışveriş listeleri artık daha kabarık gelecek. Fiyatların tüm dünya ülkelerini de etkisi altına alması bekleniyor.
Gümrük Tarifeleri Türkiye’yi Dolaylı Yollarla Etkileyebilir
Kahve, ev aletleri ve bazı ham maddelerde küresel fiyatların yükselmesi, Türkiye’nin bu ürünlerdeki ithalat maliyetini artırabilir. Özellikle:
- Kahve gibi Türkiye’nin tamamen dışa bağımlı olduğu ürünlerde raf fiyatları artabilir.
- Beyaz eşya ve elektronik ürünlerdeki bazı parçalar ithal edildiği için, kur ve maliyet artışları Türkiye’de de nihai fiyatlara yansıyabilir.
- Bakır gibi sanayi girdilerinde küresel fiyat artışları, Türkiye’deki üretim maliyetlerini yükseltebilir.
- Özellikle otomotiv, elektrikli ev aletleri ve kablo üreticileri bu durumdan etkilenebilir.
- İhracat yapan firmalar, rekabetçiliğini kaybetmemek için ya fiyat artışına gider ya da marjlarından feragat etmek zorunda kalır.
Türkiye Gibi Gelişen Ülkelere Sermaye Akışını Zayıflatabilir
Trump’ın sert ticaret hamleleri, küresel piyasaları dalgalandırırsa, gelişmekte olan ülkelere olan sermaye girişleri azalabilir.
Bu da Türkiye’de:
- Kur baskısına,
- Risk priminin artmasına,
- Dış finansman maliyetlerinin yükselmesine yol açabilir.
Trump’ın tarifeleri doğrudan Türkiye’ye uygulanmasa da, küresel ekonomi ve ticaret zincirleri üzerindeki etkileri nedeniyle Türkiye’yi hem risk hem fırsat anlamında etkileyebilir. Kısa vadede riskler (enflasyon ve maliyet artışı), orta vadede ise bazı sektörler için fırsatlar (sipariş kayması) söz konusu olabilir.
1 Ağustos Kritik Tarih: Tüm Gözler Uygulama Başlangıcında
Yeni tarifeler yürürlüğe girdiğinde, tedarik zincirleri ve fiyatlar küresel ölçekte yeniden şekillenebilir.
Tüketiciler, kahvaltı masasından gardıroba kadar geniş bir yelpazede artan maliyetlerle karşı karşıya kalabilir.
