ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi, Başkan Trump’ın Ocak ayından bu yana uygulamaya koyduğu geniş kapsamlı ithalat tarifelerini anayasaya aykırı bularak yürürlüğe girmesini engelledi, risk iştahı coştu, dolar yeniden güçlendi.
Mahkeme, dış ticaretin düzenlenmesinin yalnızca Kongre’nin yetkisinde olduğunu ve Başkan’ın Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası’na (IEEPA) dayanarak bu yetkiyi aşmasının hukuka aykırı olduğunu vurguladı. Kararla birlikte, Trump yönetiminin tüm genel tarife emirleri geçersiz sayıldı ve on gün içinde yeni düzenlemeler yapılması istendi. Beyaz Saray karara itiraz ederek temyize gitti ve mahkemenin yetkisini sorguladı.
Federal mahkemenin, Trump’ın “Kurtuluş Günü” olarak adlandırdığı ve dış ticaret açığı verdiği ülkelere yönelik genel tarife uygulamasını yetki aşımı sayarak engellemesi, piyasalarda güçlü bir iyimserlik dalgası yarattı. Dolar ve borsalar yükselirken, risk iştahı ise keskin bir şekilde arttı. Nasıl ki risk iştahının zayıf olduğu (risk off) günlerinde, yatırımcılar Trump’ın çılgın fikirlerinin işleri daha da zora sokacağını düşünerek dolardan koşar adım uzaklaşıyorsa, madalyonun diğer tarafında (risk-on) doların değer kazanmasının yattığını da unutmamak gerekiyor. Riskten kaçan yatırımcıların sığındığı yegâna liman olan altın bu sabah 3,275 dolar seviyesine gerilerken, değer saklama araçları olarak ön plana çıkan ya da fiat para sistemine baş kaldıran bitcoin ise düşük 108bin dolar seviyelerine çekildi.
Dolar yükselişte, risk iştahı güçlü
Daha da geniş bir açıdan bakarsak, doların güvenli liman para birimlerine karşı değer kazandığını görüyoruz. Önde gelen para birimlerine göre doların değerini gösteren sepet kur DXY hafta genelinde %1,2 değer kazanırken, güvenli liman YEN %2,3, İsviçre frangı ise %1,4 değer kaybetti. Geçen hafta dolar karşısında 1,14 seviyesini aşan EUR veya 1,36 seviyesini test eden ve son iki yılın zirvesine çıkan kraliyet aslanı sterlin bu sabah sırası ile 1,1240 ve 1,3420 seviyelerine kadar geriledi. Dün de bültenimizde belirttiğimiz üzere, aşırı alım bölgesine gelen pek çok enstrümanda kalabalık işlemlerden uzak durarak dolar lehine pozisyon almayı tercih etmiştik!
Nvidia, ilk çeyrekte güçlü satışlarla piyasa beklentilerini aşarken, ABD’nin Çin’e yönelik yeni ihracat kısıtlamalarının ikinci çeyrekte yaklaşık 8 milyar dolarlık gelir kaybına yol açacağı uyarısında bulundu.
Şirketin revize ettiği gelir tahmini Wall Street beklentilerinin altında kalsa da, zararın korkulduğu kadar büyük olmaması ve yeni Blackwell çiplerine yönelik güçlü talep sayesinde Nvidia hisseleri mesai sonrası işlemlerde %5 yükseldi. Yapay zekâ odaklı çip üreticisi, güçlü satış verileri ve ileriye dönük yüksek gelir tahminiyle yatırımcı güvenini tazelerken, yeni gün başlangıcında, risk iştahının hükûm sürdüğünü görüyoruz.
Asya borsalarında hâkim renk yeşil olurken, Japonya’nın Nikkei endeksi ve Kore borsası %1,7 artış kaydetti.
Avrupa’da Euro Stoxx vadeli işlemlerinde %1,1, ABD borsalarının vadeli işlemlerinde ise %2’nin de üzerinde yükselişler görüyoruz. Yaşanan yeni gelişmeler ardından tahvil faizlerinde artış gözlenirken, FED’in yakın vadede faiz indirimi beklentisi zayıfladı. FED’in son toplantı tutanakları, neredeyse tüm üyelerin, Trump’ın tarifeleri nedeniyle enflasyonun beklenenden daha kalıcı olabileceği riskine dikkat çekerek ‘şahin’ bir tavır ortaya koydu. Temmuz ayında faiz indirimi ihtimali şu anda sadece %22 seviyesinde fiyatlanırken, eylül ayı için bu olasılık yaklaşık %60’a geriledi (bir ay önce bu ihtimal piyasada neredeyse tamamen fiyatlanmıştı.). Faiz vadeli kontratlarına göre sene sonuna kadar piyasalar toplam 43 baz puan faiz indirimi bekliyorlar.
Dönelim Türk mali piyasalarına…
Her gün olduğu üzere TCMB’nin net döviz pozisyonuna bakarak başlayalım. 27 Mayıs valörlü işlemlerinde, TCMB’nin net yabancı para pozisyonu yaklaşık 3 milyar dolar azaldı. Bu gerilemenin içerisinde altın fiyatlarında yaşanan geri çekilmenin payı olsa da, söz konusu günde piyasalarda herhangi anlamlı volatilite olmaması dikkatimizi çekti. TCMB likidite politikasında sıkı duruşunu korumaya dün de devam ederken, TLREF %48,99 seviyesinde oluşmaya dün de devam etti (%49 TCMB’nin gecelik borç verme faiz oranı olduğunu not edelim.) USDTRY kuru 39 seviyesinin üzerine kontrollü bir şekilde yerleşirken, BIST100 endeksi dün günü sınırlı düşüşle tamamlasa da son iki haftanın dibine geriledi.
CDS risk primi 300 baz puan seviyesini altından yönünü hafif de olsa son günlerde yukarıya çevirerek 315 baz puan seviyesine yükseldi. Bakan Şimşek ile ilgili dedikodu mekanizmasının -bize göre böyle bir ihtimal yok- TL cinsi varlıklar üzerinde baskı kurmaya devam ettiğini görüyoruz. Yurt dışı olumlu havanın yardımı ile Borsa İstanbul’un bugün alımlara sahne olacağını düşünüyoruz.
Dün Türkiye cephesinde açıklanan ekonomik güven endeksi bir önceki aya göre anlamlı bir değişim göstermezken, bugün gözler dış ticaret dengesini takip edecektir. Yurt dışında ise, ABD’de açıklanacak GSYIH büyümesi ve her hafta perşembe günü olduğu üzere işsizlik maaşı başvuruları takip edilecektir. TCMB ve BDDK’nın haftalık bültenlerini yine enine boyuna irdeleyeceğiz. Haftaya açıklanacak Mayıs ayı enflasyonuna ilişkin ilk anket sonucu dün BloombergHT’den geldi: Aylık TÜFE artış beklentisi %2,0. Bu sonuçla yıllık enflasyon oranının %36 seviyesine gevşemesi bekleniyor.
Emre Değirmencioğlu (@emredegirmenci5), Grup Müdürü, Hazine Bölümü
