Bütçede açık serisi Mart ayında da devam etti.
Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre Mart ayında merkezi yönetim bütçe giderleri 1 trilyon 27,7 milyar TL, bütçe gelirleri 766,3 milyar TL ve bütçe açığı 261,5 milyar TL olarak gerçekleşti.
Faiz dışı bütçe giderleri 866,5 milyar TL ve faiz dışı açık ise 100,2 milyar TL oldu.
2025 yılı Ocak-Mart döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 3 trilyon 117,6 milyar TL, bütçe gelirleri 2 trilyon 406,8 milyar TL ve bütçe açığı 710,8 milyar TL olarak gerçekleşti.
Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 2 trilyon 653,6 milyar TL ve faiz dışı açık ise 246,9 milyar TL oldu.
Buna göre, merkezi yönetim bütçe giderleri Mart 2024’te 692 milyar 707 milyon lira iken bu yılın Mart ayında yüzde 48,3 artışla 1 trilyon 27 milyar 727 milyon liraya yükseldi. Böylece 2025’te merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 14 trilyon 731 milyar 14 milyon lira ödeneğin yüzde 7’si kullanılmış oldu.
Geçen yıl Mart’ta 134 milyar 412 milyon lira olan faiz dışı açık, bu yılın aynı ayında 100 milyar 223 milyon lira oldu.
Faiz hariç bütçe giderleri, geçen yılın aynı ayına göre, yüzde 40,2 artarak 866 milyar 484 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2024’ün aynı ayında yüzde 6,3 iken geçen ay yüzde 6,8 olarak hesaplandı.
Mart’ta personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 38,4 artarak 282 milyar 300 milyon lira olurken personel giderleri için bütçede öngörülen 3 trilyon 475 milyar 521 milyon lira ödeneğin yüzde 8,1’i kullanıldı.
Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri Mart’ta geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 38 artışla 35 milyar 767 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 434 milyar 991 milyon lira ödeneğin yüzde 8,2’si kullanılmış oldu.
Söz konusu dönemde, mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 1 trilyon 23 milyar 745 milyon lira ödeneğin yüzde 7,9’u harcandı. Martta yüzde 65,2 artışla 80 milyar 631 milyon lira mal ve hizmet alım gideri gerçekleşti.
Cari transferler Mart’ta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 44,7 artarak 373 milyar 747 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 5 trilyon 813 milyar 438 milyon lira ödeneğin yüzde 6,4’ü kullanıldı.
Mart’ta 79 milyar 276 milyon lira sermaye gideri yapılırken sermaye transferi 6 milyar 107 milyon lira olarak gerçekleşti. Borç verme giderleri ise 8 milyar 657 milyon lira oldu. Faiz giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 116,3 artışla 161 milyar 243 milyon lira olarak kayıtlara geçti.
Bütçe gelirleri
Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın Mart ayında 483 milyar 842 milyon lira iken bu yılın aynı ayında yüzde 58,4 artarak 766 milyar 261 milyon liraya çıktı. Bütçe tahminine göre, bütçe gelirlerinin mart ayı gerçekleşme oranı 2024’te yüzde 5,7 iken geçen ay yüzde 6 oldu.
Vergi gelirleri tahsilatı, geçen ay 2024’ün Mart ayına göre yüzde 53,4 artarak 645 milyar 101 milyon liraya çıktı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı 2024’te yüzde 5,7 iken geçen ay yüzde 5,8 olarak tespit edildi.
Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri, yüzde 97,1 artarak 99 milyar 708 milyon liraya çıktı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 17 milyar 995 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 3 milyar 457 milyon lira olarak hesaplandı.
Vergi türleri itibarıyla Mart’ta geçen yılın aynı ayına göre, gelir vergisi yüzde 102,7, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 88,5, özel tüketim vergisi yüzde 37,2, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 60,1, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 16,8, damga vergisi yüzde 66,8, harçlar yüzde 60,9, diğer vergiler tahsilatı yüzde 41,3 artarken kurumlar vergisi yüzde 4,5 azaldı.
